XX. mendeko Euskararen Corpus estatistikoa

Testuingurua

Frantziaren mendean agoniko herrialde batzuetan, Italian adibidez, feudal eskubideak deuseztuak ziren eta Napoleonen Arautegia onartua zuten.

Beste toki batzuetan, Prusian esate baterako, monarkia ohartu zen zenbait aldaketa egin beharra zegoela herriaren laguntza eskuratzeko: feudal eskubideak eta morrointza desegin zituzten.

Frantzian ere Louis XVIII.ak, berriro Frantziako errege bait zen, Iraultza lorturiko gauza askotan amor eman behar izan zuen.

Ontzat emaniko Karta edo Konstituzio bat argitara zuen.

Ekonomi arloan, lehen bezalatsu zegoen egoera: Ingalaterra zen industrializatuena eta Europa, ekialdekoa batikbat, nekazaria zen; baina laster hasiko zen industrializazio, Prusia eta Frantzian, batez ere, ikusia dugunez.

3. ELKARGO SANTUA.

Hala ere, Iraultzaren ondorio eta lorratzak ez zituzten zeharo suntsitu ahal izan.

Ideia berriak zekartzaten talde politikoak sortzen hasi ziren, beherago ikusiko dugun bezala.

Honek beldurturik, Errusiako Alexander I.ak Austria eta Prusiari Elkargo Santua (Santa Alianza) egitea proposatu zien.

Ingalaterra ere, konstituzioduna izan arren, sartu zen elkargo horretan.

Honoko hau izenpetu zuten estatuek: erregeaulkia eta aldarea defendatzea; beraz, absolutismoa eta tradizionalismoa defendatzea.

Horretarako gudaroste bat antolatu zuten, inon iraultzarik sor baledin, han iraultza hori zapaltzeko.

Honela, 1823an Espainian sartuko ziren San Luisen Ehun Mila Semeak, elkargo honen izenean, konstituzional erregimena deusezteko.

4. ERROMANTIZISMOA ETA NAZIONALISMOAK

XIX. mendearen haseran, Ilustrazioaren antzeko beste ideologia bat jaio zen Europan: Erromantizismoa.

Ilustrazioak bezala pertsona guztien berdintasuna goraipatzen zuen, baina zenbait puntutan ez zen agertzen Ilustrazioa bezala.

Gizon-emakume guztiak berdinak dira, bai; baina ba dira desberdintasunak, pertsona bat non eta noiz bizi den begiratuz gero.

Pertsona ez bait da bakarka bizi, taldean baizik: herri edo nazio batetan.